Eurotrash




Neiniau gwerinol o Rwsia, bwystfilod rheibus o'r Ffindir, dynas efo locsyn o Awstria a phyped twrci o Iwerddon. A Bonnie Tyler. Rhai o'r perfformwyr sydd wedi, ym, serenu ar lwyfan eisteddfod fawr Ewrop (ac Israel) dros chwe degawd. Mae wedi datblygu a newid yn aruthrol (uffernol?) byth ers i'r Grand Prix Eurovision de la Chanson Européenne gyntaf gael ei chynnal yn Lugano, Swistir ym 1956. Gyda chwymp y Llen Haearn, boddwyd y fformat gan fflyd o newydd-ddyfodiaid o'r Dwyrain - a Hemisffer y De - gan ddod ag elfennau newydd kitsh i noson fwya' camp a rhemp y flwyddyn. Disodlwyd un Gwyddel sardonig gan un arall a chollodd Le Royame-Uni ei hapêl. Ond mae rhai pethau'n ddigyfnewid. Drama'r sgorfwrdd epig, lle mae cymdogion yn rhoi douze points i'w gilydd, blerwch y cysylltiadau byw a'r camddealltwriaeth ieithyddol. Hefyd, llwyddiant parhaus y Sgandis sy'n golygu tipyn o faich ariannol i sianeli teledu gwladol y parthau gogleddol hynny. Tua 60 miliwn SEK (€6.3m) ydi'r bil i Sweden hyd yma. Mae cystadleuwyr eraill fel Rwmania wedi cael cic owt oherwydd dyledion hirhoedlog.

Does ryfedd fod Iwerddon wedi anfon Jedward a thwrci i'r gystadleuaeth yn ddiweddar wedi i'r wlad bron â fynd i'r wal r'ol cynnal y sbloets bedair gwaith yn ystod y 90au. Ys dywed un o flogiau'r BBC:

Representatives from Ireland’s state broadcaster, RTE, were said to have expressed concern at having to stage the contest for a third consecutive time in 1995, inspiring the famous Father Ted 'A Song For Europe' episode. Perhaps the biggest irony is that only weeks after ‘My Lovely Horse’ was broadcast, Ireland went on to win with Eimear Quinn’s ‘The Voice’ leaving RTE picking up the tab for staging its fourth contest in five years.

Gwnaeth Gymru ei siâr hefyd, rhwng Mary Hopkin o Bontardawe (1970, 2il safle) a Jessica Garlick o Gydweli (2002, cydradd 3ydd). Eleni, Joe Woolford o Ruthun sydd â'r dasg ddiddiolch o chwifio baner yr Iw-Cê.

Ond nid y Ddraig Goch wrth gwrs. Roedd honno ar restr y baneri 'gwleidyddol' sydd wedi'u gwahardd o'r gystadleuaeth, ynghyd â rhai'r Alban, Gwlad y Basg, Palesteina ac, ym, ISIS. Tydi S4C ddim yn hapus, ond tawedog iawn fu'r BBC hyd yma*.

Ond yr enwocaf o Walia, heb os, ydi Nicky Stevens o Gaerfyrddin. "Pwy yffach?" meddech chi. 'Ol Nicky Stevens siwr iawn, aelod o'r pedwarawd fflêriog Brotherhood of Man a ddaeth i'r brig yn yr Haag, Iseldiroedd, ym 1976 gyda...


Dewch 'laen, da chi gyd yn gwybod y geiria'n iawn.

Fydda i'n gwylio'r noson lawen o Stockholm nos Sadwrn? Go brin. Collwyd pob hygrededd ers i Awstralia ymuno â'r rhengoedd, ac mae'rts Ewropop â'r odlau Saesneg ciami yn ymdoddi'n angof i'w gilydd erbyn hyn. Bu ambell berl yn y gorffennol, mwy cofiadwy a safonol na'r enillwyr weithiau. Rhai fel cân Nashville-aidd hollol hyfryd yr Iseldiroedd y llynedd, deuawd gyda merch soniarus nid annhebyg i Duffy Springfield. Ymlaen â'r gân.


Beth petai'r Gymru ddatganoledig yn ymuno â'r gystadleuaeth ryw ben yn hytrach na steddfod dafarn y Ban Geltaidd, fel breuddwyd wreiddiol Merêd pan sefydlodd Cân i Gymru ym 1969? Mae yna ambell gyn-enillydd sy'n ffitio'n berffaith i'r fformat Ewropeaidd gyfredol. Na, nid 'Mi Glywais I' Rhydian Bowen Phillips. Ond hon o 2011...



* Erbyn hyn, mae Undeb Darlledu Ewrop wedi callio a dweud bod croeso i'r Cymry chwifio'r ddraig yn Stockholm wedi'r cwbl. A dyna ddiwedd ar stori a gyrhaeddodd siambr Ty'r Cyffredin hyd yn oed.