Mae’r byd adolygu a beirniadu Cymraeg wedi cael cryn dipyn o sylw’n ddiweddar. O gynhadledd undydd yn Aberystwyth i erthyglau difyr yn Barn a llythyrau gan gynhyrchwyr teledu piwis yn Golwg, mae rhyw awch ac awydd cyffredinol i weld mwy o drin a thrafod go iawn yn hytrach nag erthyglau broliant yn unig. Roedd cryn edrych ymlaen, felly at Pethe Hwyrach (bob nos Fercher 9.25pm), seiat dafod y celfyddydau gyda Nia Roberts a gwesteion gwadd bob wythnos. Ac er bod y rhiant-raglen, Pethe, yn cynnwys pytiau digon difyr a safonol, mae ’na ormod o naws rhaglen gylchgrawn Wedi 3aidd iddi braidd.
Er bod fformat Pethe Hwyrach yn ddigon syml a chyfarwydd - cyflwynydd a thri gwestai yn eistedd mewn stiwdio foel gyda chadeiriau esmwyth, bwrdd coffi a sét deledu - y pynciau dan sylw sy’n bwysig ac yn hoelio’r sylw. Y “tri dewr” (fel y’u cyflwynwyd gan Nia Roberts) yn y rhaglen gyntaf oedd y dramodydd a’r cyfarwyddwr Ian Rowlands, adolygydd cyfarwydd Radio Cymru Sioned Williams, a’r colofnydd Rhys Mwyn. “Mwyn” yw’r gair olaf sy’n dod i’r cof, fodd bynnag, wrth iddo lambastio crynoddisgiau diweddaraf bandiau Blaenau fel hen “hwiangerddi” plentynnaidd. Ymateb dewr ond cyfarwydd iawn i ddarllenwyr y Daily Post Cymraeg. A pham lai? Rhydd i bawb ei farn, medden nhw. O leiaf roedd y tri’n fwy unfrydol ynglŷn â ‘Deryn Du’, drama ysgytwol Theatr Bara Caws am baedoffilia, ac yn sicr wedi annog mwy o’m cyfoedion i fynd i’w gweld ar daith. Ac rwy’n siŵr fod Emlyn Gomer yn hapus iawn gyda’r sylw ffafriol a gafodd ei nofel newydd, pan fo cyn lleied o gyfleoedd i gael hys-bys y tu allan i heip a chyhoeddusrwydd mawr y Steddfod a’r Dolig. Croeso mawr felly i’r rhaglen hon. Fel yr atgoffodd Ian Rowlands ni, does dim byd tebyg wedi bod ar y sianel ers sbel – bron ers dyddiau Croma ym mabandod bregus S4C Digidol!
O drafodaeth aeddfed a deallusol, i ddiawlio a ffraeo fel ci a chath. Toedd Gordon na David ddim hanner mor serchus tuag at Nick yn yr ail ddadl brifweinidogol ar Sky News wythnos diwethaf, a toedd panel Pawb a’i Farn o Fethesda ddim yn glên i gyd chwaith. Yn wir, aeth pethau’n ddigon blêr a hyll o bersonol rhwng y Ceidwadwr Guto Bebb a’r Pleidiwr Elfyn Llwyd ar adegau, a Dewi Llwyd saff a dibynnol yn methu fel reffarî am unwaith. Ond fe gafwyd comedi anfwriadol hefyd, wrth i’r Llafurwr Albert Owen helpu’r Rhyddfrydwraig hoples Christine Humphreys i gofio am fanion polisïau trethi ei phlaid. Argoel o’r senedd grog arfaethedig, efallai?
Er bod fformat Pethe Hwyrach yn ddigon syml a chyfarwydd - cyflwynydd a thri gwestai yn eistedd mewn stiwdio foel gyda chadeiriau esmwyth, bwrdd coffi a sét deledu - y pynciau dan sylw sy’n bwysig ac yn hoelio’r sylw. Y “tri dewr” (fel y’u cyflwynwyd gan Nia Roberts) yn y rhaglen gyntaf oedd y dramodydd a’r cyfarwyddwr Ian Rowlands, adolygydd cyfarwydd Radio Cymru Sioned Williams, a’r colofnydd Rhys Mwyn. “Mwyn” yw’r gair olaf sy’n dod i’r cof, fodd bynnag, wrth iddo lambastio crynoddisgiau diweddaraf bandiau Blaenau fel hen “hwiangerddi” plentynnaidd. Ymateb dewr ond cyfarwydd iawn i ddarllenwyr y Daily Post Cymraeg. A pham lai? Rhydd i bawb ei farn, medden nhw. O leiaf roedd y tri’n fwy unfrydol ynglŷn â ‘Deryn Du’, drama ysgytwol Theatr Bara Caws am baedoffilia, ac yn sicr wedi annog mwy o’m cyfoedion i fynd i’w gweld ar daith. Ac rwy’n siŵr fod Emlyn Gomer yn hapus iawn gyda’r sylw ffafriol a gafodd ei nofel newydd, pan fo cyn lleied o gyfleoedd i gael hys-bys y tu allan i heip a chyhoeddusrwydd mawr y Steddfod a’r Dolig. Croeso mawr felly i’r rhaglen hon. Fel yr atgoffodd Ian Rowlands ni, does dim byd tebyg wedi bod ar y sianel ers sbel – bron ers dyddiau Croma ym mabandod bregus S4C Digidol!
O drafodaeth aeddfed a deallusol, i ddiawlio a ffraeo fel ci a chath. Toedd Gordon na David ddim hanner mor serchus tuag at Nick yn yr ail ddadl brifweinidogol ar Sky News wythnos diwethaf, a toedd panel Pawb a’i Farn o Fethesda ddim yn glên i gyd chwaith. Yn wir, aeth pethau’n ddigon blêr a hyll o bersonol rhwng y Ceidwadwr Guto Bebb a’r Pleidiwr Elfyn Llwyd ar adegau, a Dewi Llwyd saff a dibynnol yn methu fel reffarî am unwaith. Ond fe gafwyd comedi anfwriadol hefyd, wrth i’r Llafurwr Albert Owen helpu’r Rhyddfrydwraig hoples Christine Humphreys i gofio am fanion polisïau trethi ei phlaid. Argoel o’r senedd grog arfaethedig, efallai?
Mae'r ymrafael diweddar ac embaras Brown a 'Duffygate', wedi dwyn i gof rai o lanast etholiadol y gorffennol gan gynnwys y Llafurwr enwog hwn yn cymryd rhan yn un o hoff weithgareddau ymwelwyr y Rhyl -paffio - yn ystod ymgyrch etholiadol 2001.
Be haru gwleidyddion a wyau? Dyma'r olygfa yn senedd Iwcrain wythnos diwethaf.
Ac fe aeth pethau braidd yn boenus o bersonol rhwng ddau aelod o lywodraeth Prague yma hefyd...
R'argian. Meddyliwch sut sut siap fyddai ar ffigyrau gwylio Y Dydd yn y Cynulliad ar S4C petai'r ACau yn bwrw iddi go iawn fel rhain!
