Showing posts with label Y Pris. Show all posts
Showing posts with label Y Pris. Show all posts

Adroddiadau diwedd blwyddyn

Roeddwn i’n arfer cachu plancia 'radeg hon o’r flwyddyn yn Ysgol Dyffryn Conwy ers talwm. Ffarwelio â blwyddyn academaidd arall gyda chofrodd arbennig gan yr athrawon hoff. Adroddiad ysgol. Cyfnod o bwyso a mesur, dathlu ambell lwyddiant a diawlio gradd ‘D’ am Dwl mewn Maths neu 'E' echrydus mewn Ffiseg. Ac mae’n gyfnod o gnoi cil i’n darlledwyr cenedlaethol hefyd, gyda chyhoeddi adroddiadau blynyddol BBC Cymru ac S4C.





Nid da lle gellir gwell yw neges Cyngor Cynulleidfa Cymru, a sefydlwyd ddwy flynedd yn ôl i leisio safbwyntiau gwylwyr a gwrandawyr i gorff llywodraethu’r BBC. Er bod Torchwood yn fan cychwyn da, roedd y Cyngor o’r farn bod mynydd o waith i’w wneud eto cyn y gallai’r Bîb frolio fod Cymru’n cael lle haeddiannol ar rwydwaith Prydain gyfan. Cafodd cynhyrchwyr newyddion eu beirniadu’n chwyrn am beidio â chynnwys digon o straeon o Gymru ar brif raglenni newyddion teledu. A-men meddaf i. Petawn i’n Sais, fyddwn i ddim callach fod llywodraethau datganoledig ar waith ar y cyrion Celtaidd, o wylio newyddion y BBC am 6 a 10 yr hwyr. Wythnos diwethaf, roedd sawl stori addysg, gofal yr henoed a’r ffliw moch yn gorffen gyda’r geiriau “…in England”. Hynny yw, straeon am ddatblygiadau a newidiadau polisi perthnasol i drigolion Basingstoke a Burnley yn unig, heb affliw o ddim i’w wneud â gwylwyr Bangor na Ballycastle. Mae’n sefyllfa warthus, fel petaen nhw’n credu bod sodro’r Bonwr Edwards o Langennech wrth ddesg BBC News yn ddigon o gyfraniad Cymreig.

Adroddiad cymysg sydd gan Awdurdod S4C hefyd, dan gadeiryddiaeth John Walter Jones. Yn naturiol, mae’n canu clodydd arlwy feithrin y sianel a gynyddodd o awr i chwe awr a hanner y dydd. Ac mae’n wasanaeth mor llwyddiannus a phwysig fel bod rhieni blinedig yn crefu am weld Cyw ar foreau Sadwrn a Sul hefyd. Trodd 5% yn fwy o wylwyr i ddilyn darllediadau cynhwysfawr Eisteddfod Genedlaethol Caerdydd, ond colli tir fu hanes Gŵyl y Faenol. Lwcus bod un ’lenni wedi’i chanslo! Dwi’n cytuno’n llwyr a’r ganmoliaeth i gyfresi ffeithiol caboledig y Sianel, gan gynnwys Yr Afon a Lleisiau’r Rhyfel Mawr; ac yn rhannu’r siom am ddramâu fel Y Pris (“nid oedd y gyfres at ddant pawb”) a chriw cecrus y cymoedd, 2 Dŷ a Ni, a fethodd gyflawni’r nod o ddenu mwy o wylwyr o’r parthau hynny. Ac wrth gyfeirio at yr arbrawf o arallgyfeirio'r hen stejar Noson Lawen i forio ac i lefydd hollolo hurt fel crombil ceudyllau Llechwedd Blaenau Ffestiniog nos Galan, "mae’n deg dweud nad oedd yr arbrawf yn gwbl lwyddiannus". Clywch! Clywch!
Mae'r darn canlynol am sioe sebon dyddiol y Sianel yn ddiddorol a dweud y lleiaf:
"Pobol y Cwm (BBC Cymru) yw un o gonglfeini dyddiol ein gwasanaeth rhaglenni o hyd. Ymddangosodd y gyfres yn gyson ymhlith y rhaglenni a wylwyd fwyaf. O ran gwerthfawrogiad y gynulleidfa, mae’n sgorio’n well na phob rhaglen debyg arall yn Saesneg".
...yn enwedig o gofio'r cwymp syfrdanol eleni.
Ond beth oedd rhaglen fwyaf poblogaidd 2008? Na, nid unrhyw beth gyda Dai Llanilar, ond Y Clwb Rygbi, a ddenodd 356,000 i wylio gornest y Gweilch a’r Sgarlets dros y ’Dolig.

S4/Cais amdani!

Blas Cas


Gangstyrs drama

Ym 1994, dwi’n cofio mynd i’r pictiwrs gyda chriw coleg Caerdydd i weld Pulp Fiction, ffilm gwlt Quentin Tarantino am is-fyd tywyll a threisgar Los Angeles. Ac mae gen i gof clir o wingo yn fy sedd wrth i John Travolta, Samuel L Jackson ac Una Thurman bledio bwledi a thywallt gwaed bob yn ail olygfa, a hanner y sinema yn rholio chwerthin. Hiwmor tywyll meddan nhw, hiwmor ffiaidd iawn meddwn i.

A dyna’r union ymateb i ail gyfres Y Pris (Fiction Factory), bymtheng mlynedd yn ddiweddarach. Dychwelodd cyfres ddrama fwyaf dros ben llestri S4C yn ôl nos Iau diwethaf, gyda sgil-effeithiau’r rhyfel gyffuriau a gynnau rhwng y Maffia lleol, y ‘Frawdolieth’, a’r Yardies o flaen y Clwb Rygbi lleol a chwythodd i ebargofiant. A’i chwaer wedi’i lladd yn y ffrwydrad, ei gariad yn yr ysbyty ar ôl cael ei saethu gan gyn-Brif Gwnstabl mewn angladd, ac un o’i fois ‘caled’ wedi colli’i goes, mae enw Lyn yr arweinydd (Mathew Gravelle) fel baw. Ac wele lot fawr o sgrechian a gweiddi a goractio yn y sbyty, plismyn pwdr yn mynnu cildwrn, a llawer o olygfeydd ‘moody’ ar lan môr neu mewn clybiau mwll a thywyll. Ac mae yma geisio efelychu hiwmor ‘du’ Tarantinoaidd yng nghymeriadau’r ddau glown, Ieuan a Nicky (Jâms Thomas a Gareth Pierce) sy’n ceisio cadw cyfraith a threfn yn eu dull dihafal o dreisgar. Ai fi sy’n rhy sensitif o’r hanner, neu a oedd rhywbeth wirioneddol afiach yn yr olygfa o Gareth yn piso i fedd dyn a gyhuddwyd ar gam o dreisio merch ifanc leol, ac sydd ar fin cael ei gladdu’n fyw yn y goedwig? A’r ferch ifanc honno wedyn yn cael ei gorfodi i fodloni chwantau rhywiol Gareth fel blacmel, cyn crogi’i hun yn y toiled fel yr unig ddihangfa bosibl iddi? Petai yna gymeriad hoffus i ennyn ein cydymdeimlad, neu ryw elfen o ddaioni yn perthyn i’r bennod, fe fyddwn i’n gallu chwarter maddau i’r fath blot. Dyw’r syniad o gangstyrs y gorllewin gwyllt ddim yn gweithio nac yn gredadwy yn y Gymraeg - cofier Pobol y Cwm ganol y nawdegau pan roedd helgwn cyffuriau yn bla yng Nghwmderi – a byddai Anti Marian yn codi fwy o ofn na llawer o aelodau’r gang. Yn waeth fyth, does dim esgus o gwbl am hiwmor honedig dieflig Y Pris. Mae hon sy’n gadael diawl o flas cas ar ôl ei gwylio. Dwi’n gresynu fod actores mor uchel ei pharch â Sharon Morgan wedi cytuno i gyfieithu’r fath rwtsh. Ond dyna ni, mae'r credit crynsh yn gwasgu ar actorion hefyd debyg...

Dwi ddim yn siwr faint o ffydd sydd gan S4C yn hon mwyach. Yn sicr, roedd peiriant cyhoeddusrwydd Parc Ty Glas yn dawelach o lawer na phan ymddangosodd y gyfres gyntaf, gyda erthyglau di-ri, hysbyslenni drwy'r post a phosteri "Sopranos ger y Lli" wedi'u plastro ar fysus. Ac wedi elwch, tawelwch fu. Mi fydd hi'n ddiddorol darllen y ffigurau gwylio...