Cariad at y Cwm?

“Cyfres ddrama deledu boblogaidd am fywydau beunyddiol a phroblemau grŵp o bobl sy'n byw mewn lle penodol”.

Dyna ddehongliad geiriadur Collins o opera sebon. Genre o America’r 1930au, pan ddechreuodd cwmnïau sebon fel Procter & Gamble noddi dramâu radio i wraig y tŷ. Teledu bia’r cyfrwng bellach, ac yng ngwledydd Prydain, cyfresi sebon oedd yr abwyd i ddenu gwylwyr amser swper. Roedd hyn yn wir am Pobol y Cwm (1974) am flynyddoedd, wrth i S4C ddibynnu ar y miloedd triw i setlo gyda’r sianel am weddill y noson. Ac felly buodd hi am sbel hir. Meddai Gwyddoniadur Cymru (t. 735) “Gyda rhifyn omnibws wythnosol sy’n dwyn isdeitlau Saesneg, dyma’r rhaglen Gymraeg sy’n denu’r nifer uchaf o wylwyr yn gyson – hyd at 89,000 yn 2007”. Ond stori dra gwahanol yw hi bymtheg mlynedd yn ddiweddarach. Cefais gip sobreiddiol ar dudalen ffigurau gwylio ar wefan S4C. Yn ôl y wybodaeth ddiweddaraf oedd ar gael wrth sgwennu’r hyn o lith, wythfed rhaglen boblogaidd yr wythnos oedd Pobol y Cwm ar 28,000, ar ôl gêm bêl-droed rhyngwladol (llwyddiant sicr i’r Sianel), a hen stejars eraill fel canu emynau, garddio, adloniant sgubor a sioe sebon boblogaidd y Gogledd.

 

 

Dyma felly holi ffrindiau a pherthnasau i weld a ydyn nhw’n dal yn sgut am sebon. Mae canlyniadau’r arolwg cwbl anwyddonol yn drawiadol. O’r ugain wnaeth ymateb, doedd y rhan fwyaf heb wylio’r un opera sebon, Cymraeg na Saesneg, ers cryn amser. O’r croestoriad eang o gogs a hwntws 40-70 oed sydd yn gwylio, Rownd a Rownd (1995) oedd y ffefryn clir gyda “naws am le, synnwyr digrifwch, cymeriadau mwy crwn, straeon a chymeriadau mwy credadwy... sgwennu da, mwy naturiol o lawer”. Roedd Pobol y Cwm ar ei cholled am gynnwys “gormod o gangsters” a chymeriadau anghredadwy. Ond roedd un gwyliwr brwd o’r Gwendraeth yn wreiddiol, yn dal i fwynhau “er bod arddull ddigyffwrdd yr actorion yn annaturiol iawn ar brydie.” Teimlai hefyd bod y cynhyrchiad wedi mynd braidd yn denau, oherwydd “nifer llai o actorion mewn shots a golygfeydd”. Melltith arall ein pla epig, sydd wedi gorfodi ambell actor i hunanynysu.

 

Aaron Monk - The only teenager in the village

 

Ac mae’r prinder cymeriadau yn deud arni. Ystyriwch Aaron Monk-Evans (Osian Morgan) er enghraifft. Un funud, roedd o’n ceisio sicrhau cydbwysedd rhwng arholiadau ysgol a shifftiau yn siop jips ei fam, a’r funud nesa’n peintio swastika ar wal tŷ Tyler ac Iolo fel un o griw ffasgaidd o Abertawe. Mae Popeth Drwg yn hanu o'r ddinas honno. Iawn, mae hyd yn oed y myfyriwr mwyaf selog yn mynd ar gyfeiliorn weithiau, ond y drwg ydi bod pob math o blotiau’n cael ei daflu ato fel unig glaslanc y pentra. O ddosbarthu cyffuriau dan orfodaeth i gael ei dwyllo gan ddyn ym meithrin perthynas amhriodol ar-lein, mae Aaron wedi bod drwy’r felin. Sy’n wahanol i Rownd a Rownd, gydag o leiaf hanner dwsin o actorion ifanc dawnus i rannu straeon rhyngddynt â dipyn mwy o hygrededd. Mae poenau cariad cyntaf a gwrthdaro â llysfam neu dad newydd yn taro tant yn fwy nag issues mawr y dydd 'sha Cwm Gwendraeth.

 

Dani yma o hyd

Does gen i fawr i ddweud am straeon diweddar fel Dani Monk y gangster moll, y saethu na’r ymosodiad asid gan gyffurgwn. Rhaid atal eich hun rhag rholio’ch llygaid wrth wylio ambell dro hefyd, fel penodau’r Nadolig. Dros yr ŵyl, gwelsom Dylan yn cael pas mas o'r carchar gan y caplan, gan bicied i dy Megan Harries (sut mae honno’n dal yn y gyfres?) a’i gwawdio am Gareth Wyn ei mab colledig; cyn sleifio i fflat y Deri am bach o how-di-dw gyda Dani Monk a chwarae mig â DI Wilkinson yn strydoedd cefn Cwmderi. Mae angen cryn dipyn o ddramatic licence i wylio hwnnw’n mynd trwy’i betha hefyd, yn cropian o amgylch y Deri (heb larwm?) gefn liw nos pan nad ydio’n rhythu ar gamera CCTV personol o lolfa’r Monks wrth wneud ymarferion Ironman yn ei rŵm ffrynt. Ar y llaw arall, mae Owain Gwynn yn gaffaeliad newydd da i’r gyfres, fel y gwron cryf, tawel, â chryn elfen o ddirgelwch yn perthyn iddo. Ai cynnal ymchwiliad cudd i ddal Dylan unwaith ac am byth mae o, ac felly’n defnyddio Dani fel abwyd cyn cwympo mewn cariad go iawn, neu oes rhywbeth mwy sinistr yn yr arfaeth?

O safbwynt y set, mae gwir angen adfer caffi’r stryd fawr, os nad lle pizza parhaol i Jinx a’i weithiwrs bach. Weles i erioed siop lyfrau Gymraeg mor wag a dienaid yn fy myw. Tydi’r ffaith fod Eileen yn gneud cacs cartref a phrydau organig (di-figan glei!) yng nghegin gyfyng Penrhewl tra bod DJ yn piciad am damaid (bihafiwch) ar ôl bod yn carthu ddim yn taro deuddeg chwaith. Mi fyddai’r Asiantaeth Safonau Bwyd yn cael haint. Faint yn union o lofftydd sydd yn fflat Ffion? Beth ddigwyddodd i hen fflat Sheryl? Ydi'r busnes pampro cwn/trin gwallt/tatwio yn dal i fynd? Aeth y bwytai tapas ac Indiaidd i'r gwellt yn sgil y pandemig? Oes 'na glwb rygbi yn y Cwm o hyd?

Dirgelwch y DI (Owain Gwynn)

 

Ond mae’r hen greadur hiraethlon ynof yn dal i fwynhau gweld Cassie a Lisa yn y Cwm. Mae'n braf gweld mwy o'r hen gynghorydd slei Ieuan Griffiths, a dw i'n dal i ddisgwyl am gartref parhaol iddo heb sôn am ymddangosiad ei blant a hyd yn oed ei gyn-wraig Hazel. Dw i'n ysu i weld Dai a Diane yn dychwelyd o Oz. Mae cymaint wedi gadael y gyfres dros y flwyddyn ddiwethaf, gyda chwith mawr ar ôl Debbie a’i thylw’th – hen bryd i Brynmor brynu tŷ drws nesaf er mwyn cael y Jonesiaid estynedig nôl gyda’i gilydd. Mae Sara wedi’i heglu hi am gyfnod (mamolaeth?) estynedig, Lisa Morgan wedi diflannu’n ddisymwth, a dim ond dwy o’r Parri’s sydd ar ôl erbyn hyn. Lle aflwydd mae'r tonig Brenda (Sharon Morgan) a'i sgwter symudedd yn byw a bod? A beth yw hanes Gwyneth, sydd wedi’i charcharu ar gam ers dwnimpryd? Does ryfedd fod Gwern druan yn gofyn i bob copa walltog ei fabwysiadu.

 

Deri joio - Glan, Mrs Mac, Teg, Cassie

Triawd y Siop - Gina, Olwen, Karen - 1989

Ond nid problem Pobol yn unig mo hon. Mae prif sebon BBC One mewn dyfroedd dyfnion hefyd, wrth i’r ffyddloniaid gefnu arni ers oes aur Den ac Angie Watts a ddenodd 30 miliwn o wylwyr ym mhennod Dolig 1986. Fis Hydref diwethaf, 2.69 miliwn drodd i wylio pennod o Eastenders o gymharu â 2.79 miliwn ar gyfer cwis Only Connect yr un pryd ar BBC Two. Awtsh! Er hynny, mae bosys y Bîb yn mynnu taw’r Cocnis drama yw un o gyfresi mwyaf poblogaidd BBC iPlayer gan ffrydio 226 miliwn o weithiau ers dychwelyd ym mis Medi 2020 ar ôl saib y cyfnodau clo. Falle mai fan’no mae gwylwyr Pobol y Cwm erbyn heddiw hefyd. Yn dal i fyny ar wasanaethau Clic neu iPlayer yn lle’n fyw ar deledu daearol. Wedi’r cwbl, mae’n patrymau gwylio ni wedi newid yn ddramatig “yn rhannol oherwydd teulu a’n prysurdeb bywyd (er waetha Cofid!)” medd un ymatebydd o Flaenycoed.

 

 

Heddiw, mae'r cyfresi sebon yn dibynnu fwyfwy ar stynts dramatig yn lle straeon sinc y gegin i ddenu gwylwyr. Mae Emmerdale wedi hen gefnu ar fuarth y ffarm byth ers i'r awyren blymio o'r awyr ar y pentra adeg Dolig 1993, a bellach yn fagwrfa i lafna ifanc rhywiol o Leeds a llofruddion cyfresol bob hyn a hyn. Mi fuasa'r hen Mr Wilks yn troi yn ei fedd. Mae'r gyfres hefyd yn dathlu'r hanner cant yn yr hydref eleni, felly dyn a wyr pa blotiau ffrwydrol sydd ar y gweill. Mi drodd Coronation Street yn belen dân adeg 50 mlwyddiant y gyfres yn 2010, wedi i ffrwydrad nwy chwalu traphont ac achosi i dram ddisgyn ar ben rhai o'r adeiladau a'r cymeriadau eiconig. Er, doedd mop o wallt coch Rita'r Siop fawr gwaeth. Ac fel rhan o'i "dathliadau" pen-blwydd yn 35 oed yn 2020, cafodd cast Eastenders barti cwch Titanic-aidd ar afon Tafwys. Roedd Neighbours yn dathlu'r un garreg filltir yr un pryd hefyd, gan anfon criw i ynys baradwysaidd a drodd yn uffern wrth i'r dihiryn Finn Kelly dalu'r pwyth yn ôl efo bwa saeth, nadroedd gwenwynig a bom. Dylsan nhw 'di sticio efo te parti yng nghaffi Harold.

 

Jack Sugden yn gwylio'i braidd liw nos, wedi damwain awyren drwgenwog Emmerdale (1993)

 

Stryd rwbel, 2010

 

Beth bynnag ydi cynlluniau cynhyrchwyr Pobol ar gyfer 2024, dim ond gobeithio y cawn ni ddathlu’r hanner cant bryd hynny. Llu o hen wynebau cyfarwydd yn dychwelyd i ryw barti stryd, neu drip rygbi rhyngwladol yr hydref yn arwain at ddamwain bws fawr ar hewl Cwrtmynach? Os bydd rhyw drychineb fawr yn taro'r Cwm, o leia mae doctors a nyrsys Casualty drws nesaf yn stiwdios Porth y Rhath i achub y dydd.

Dyn a wyr beth ddaw. Ac er gwaetha'r trai, oes, mae gen i deimladau cynnes at y Cwm o hyd.

www.stephenbrinkworth.co.uk/

Breuddwyd

Stryd fawr segur Cwmderi

Mi ges i freuddwyd uffernol o od neithiwr. Golygfeydd sebon oedden nhw, lle’r oedd Debbie Jones (Maria Pride) Pobol y Cwm wedi gadael/dianc o Gymru i’r Eidal a Shirley (Linda Henry) Eastenders yn ei hymlid. Wn i ddim pam yr olaf, achos dw i ddim yn wyliwr rheolaidd sterics y cocnis a heb ei gwylio ers dramatics pen-blwydd 30 oed ddiwedd Chwefror, gyda damwain cwch parti ar y Tafwys.

Ond doedd gynnon ni ddim digon o gyllideb i fynd dramor go iawn, felly roedd ardal chwareli’r gogledd(!) yn boddi dan haul yn cogio bod yn Italia gydag ecstras Neapolitanaidd yn y cefndir. Penllanw di-ddramatig y freuddwyd oedd bod Shirley (cymeriad bwgan brain â llais 40 Bensons y dydd) yn llwyddo i ddal i fyny efo Debbie, a’r ddwy’n ffrindiau hapus gytûn wedi’r cyfan.

Fel dwedais i, od iawn.

Ychydig ddyddiau ynghynt, fe wnes i ddal i fyny ar bennod Debbie yn gadael y Cwm dan gwmwl trwy ddal bws i’w hafan Sbaenaidd er mwyn osgoi cael ei charcharu deliwr drygs y Cwm. Chafodd y graduras fawr o lwc yn y misoedd diwethaf, gyda Ricky ei mab yn cefnu arni, Kath yn rhoi cic owt iddi o Faesyderi, a’i gŵr Mark Jones yn mynnu ysgariad. A rhyw gadach llestri o fenyw oedd hi tua'r diwedd, ar ôl cyrraedd y Cwm o'r Costas bymtheg mlynedd fel dynes ewn, dim 'whare. Ac yn y canol, bu’n ddraenen gyson yn ystlys Kath Jones, yn potsian efo Meic Pierce a Kevin Powell (Iwcs), cwrdd â’i sipsi o dad, ac ennill bywoliaeth a lled-barchusrwydd yng Nghaffi’r Cwm a’r Salon maes o law.

My Big Fat Pobol Wedding - Debbie a Mark, 2019

Bellach, mae stiwdios y gyfres ochr yn ochr ag un Casualty ym Mhorth y Rhath, Bae Caerdydd wedi cau fel gweddill y genedl, a Pobol y Cwm wedi’i thocio o bump i ddwy bennod yr wythnos. Yn y cyfamser, ffarweliwyd â’r stelcwraig seicotig Angharad sydd wedi’i heglu i Awstralia (diolch i dduw) dan basport ffug ei nemesis Gaynor, daeth Mai/Em (Mirian Evans o Chwilog, enillydd Cân i Gymru 2014) i chwilio am ei mam Cassie Morris fel cymeriad deuaidd neu binary cynta’r Cwm (rhagor o dicio bocsys cydraddoldeb a chyfartaledd y BBC) a dioddefodd Math ymosodiad asid erchyll ar gam wrth adael tŷ tapas Dylan, y cyffurgi lleol.

Mae’n well gen i’r patrwm newydd o lai o benodau’r wythnos, i fod yn onest, fel chwaer sebon y Fenai. Hyn a hyn o benodau all rhywun ei wylio/oddef weithiau, ac mae yna ryw deimlad o frys, actio-nid-da-lle-gellir-gwell, ffilmio blêr a chyfarwyddo ciami ambell dro. Beth am arafu’r llinell gynhyrchu ffatri, cael hoe fach, a chanolbwyntio ar greu cyfres dwy-dair gwaith yr wythnos – a thrwy hynny, twtio a thocio, osgoi gormod o ailadrodd, gadael i gymeriadau newydd anadlu a rhoi cyfle inni ddod i’w nabod a malio amdanynt yn iawn cyn eu hyrddio i ganol stori fawr. A plis, llai o straeon gangstyrs cyffuriau a llai o efelychu pwysigrwydd “family” fel petai Phil Mitchell wedi’i drawsblannu’n Tymbl Uchaf. Ac mi wn bod yna greisus tai yng nghefn gwlad Cymru, ond er mwyn dyn, adeiladwch ragor o setiau er mwyn rhoi cartref call i Cassie o bawb, a’r pedwarawd lletchwith Kelly a Jason, Sara a Dylan.

Porth y Rhath 

Mae Rownd a Rownd mewn cyfnod da ar hyn o bryd, rhwng smonach teuluol y brifathrawes newydd Elen Edwards (Catrin Llwyd-Mara) a'i merched wedi i'r tad absennol ddychwelyd i'w bywydau. Mae cynhyrchwyr Rondo wedi ffeindio chwip o actorion ifanc naturiol yn Luned Elfyn (Mali) a Gwenlli Dafydd (Anna). Mae teulu arall yng nghanol castiau carwriaethol wrth i Carys ac Aled Campbell (Daniel Lloyd) ddefnyddio eu dwylo creadigol braidd yn, ym, rhy greadigol wrth gydweithio ar ddatblygiad tai Wyn Humphries. Allwn ni ond dyfalu beth fydd ymateb Barry i'r brad hwn.

Hen dro fod yr Owens fythol ddiflas wedi dychwelyd o Dorquay hefyd...

Bobol bach!

Peidiwch â chyffroi na chredu’n ormodol mewn beirniaid teledu. 'Ffernols celwyddog ydyn nhw. Achos pan ddatgelodd Derfel, adolygydd teledu Leri a Daf ar Radio Cymru yn ddiweddar, fod wyneb cyfarwydd o’r gorffennol yn dychwelyd i Gwmderi, mi aeth fy nychymyg yn drên. Grêt, meddyliais. Os ydi Neighbours yn gallu denu Paul Robinson yn ôl, ac Eastenders yn llwyddo i aduno Carol Jackson â’i chlan chavllyd, siawns y gallai cynhyrchwyr Pobol y Cwm chwifio siec swmpus o flaen cyn-gymeriad poblogaidd. Tybed ai Mrs Mac fydd yn dod adre ar ôl i’r dirwasgiad roi’r farwol i Bar Jean yn Sbaen? Neu Kath Jones yn dychwelyd i warchod ei mab a’i hwyr hoffus rhag Debbie ddieflig? Dic Deryn (Ifan Huw Dafydd) neu Meira (Sara McGaughey) hyd yn oed? Mae hen hanes rhwng y ddau heb sôn am gysylltiadau teuluol yn Dai Sgaffalde a theulu Penrhewl a Siop y Pentre? Neu Lisa (Beth Robert), y gnawes orau a welodd y Cwm erioed?

Ond na. Roedd y gwirionedd yn gymaint o siom â’r Chwe Gwlad i Gatland eleni. Yr enw mawr o’r gorffennol oedd…Norman Price. Na, nid cochyn Sam Tân, ond cyn-berchennog (am wn i) y Plas rhyw ddeng mlynedd yn ôl pan oedd Eileen yn gyw-gogydd yno a Denz dal i ffermio neu ddreifio’r lori gaca. O beth dwi’n cofio, rhyw gymeriad comig, ymylol braidd, oedd e, a ddiflannodd wrth i’r Plas fynd i ebargofiant fel llawer o leoliadau allanol y gyfres - does braidd dim sôn am glwb golff Breeze Hill na gwesty’r Glyndŵr bellach, naill oherwydd mympwy’r cyfarwyddwr neu fod yr union leoliadau allanol yn rhy ddrud/ddim ar gael mwyach. ‘Y Dorlan’ ydi’r lle dychmygol diweddaraf i ddod o nunlle, wrth i Norman Price ystyried a ddylai roi cytundeb i Adeiladwyr ABD (Dai a Brandon) neu i un o gronîs Ieuan Griffiths. Amser a ddengys a ddaw yn gymeriad canolog unwaith eto, neu’n diflannu i ryw ‘Bermuda Triangle’ o dir neb rhwng Cwmderi, Llanarthur a Chwrtmynach.

Beth nesa? Un o ecstras hynafol a chysglyd yng nghadair parker knoll Cartref Brynawelon ers talwm yn pendwmpian ar soffa’r Deri? Dwi’n disgwyl lot gwell na hynna erbyn deugeinfed pen-blwydd y gyfres yn 2014!!

A'r enillydd yw...

Mae’n dymor y canmol a’r clodfori cyfryngol, wrth i’r rhai o fewn y diwydiant ddathlu llwyddiannau’r flwyddyn. O’r diwedd, cyhoeddwyd mai Giggs ydi Personoliaeth Chwaraeon y Flwyddyn BBC Cymru wedi wythnosau o hysbys syrffedus o ailadroddus ar Radio Cymru (fel diwrnod Plant mewn Angen fis diwethaf) a Newyddion, a bydd criw gorboblog Uned 5 yn Gwobrwyo’r Goreuon am y tro olaf cyn diflannu i archifau rhaglenni plant Cymraeg fis Mai nesaf.

Mae mwy o darianau wedi’u hychwanegu at ddreseli Llandaf a Pharc Tŷ Glas yn ddiweddar hefyd. Mewn blwyddyn anodd o golli gwylwyr, mae Pobol y Cwm yn llwyddo i blesio’r beirniaid dros Glawdd Offa beth bynnag. Cyrhaeddodd straeon Gwyneth Jones ac Iolo White (Dyfan Rees, sydd wedi ennill ei blwyf o’r diwedd ar ôl dechrau digon sigledig) restr fer ‘Darllediad y Flwyddyn’ gwobrau Stonewall, i rai wnaeth gyfraniad positif i gydraddoldeb pobl hoyw a lesbiaidd ym Mhrydain. Ond fe aeth y gyfres gam ymhellach yng Ngwobrau Iechyd Meddwl yn y Cyfryngau, a drefnwyd gan elusen Mind, ac ennill y categori ‘cyfres sebon’. Tipyn o gamp, a hynny yn erbyn “mawrion” Saesneg fel Eastenders. Llongyfarchiadau mawr i Catrin Mara am ei phortread o’r fam sengl, Nesta, yn dioddef iselder ôl-enedigol - portread a greodd gryn argraff ar un o’r beirniaid, Jimmy McGovern (awdur The Street, cyfres ddrama orau’r iaith fain yn 2009). A chroeso’n ôl iddi i’r Cwm yr wythnos hon, wrth i lanast priodasol Hywel a Ffion godi pryderon am les Lleucu fach ac amheuaeth ynghylch pwy ydi’r tad go iawn…

Rhaid cyfaddef fod llwyddiant rhaglen arall yn dipyn o syndod i mi. Enillodd Anrheg Nadolig Wil, ffilm deuluol Nadolig y llynedd, gategori ‘Drama’ yng ngwobrau BAFTA Plant Prydain bythefnos yn ôl. Rwy’n cofio’i gwylio a’i chael braidd yn fflat ac amaturaidd, yn rhy hir, a rhy Caryl Parry-Jonesaidd i mi’n bersonol. Ond pwy ydw i, y sinig tridegrwbath oed, i farnu chwaeth beirniaid bach a BAFTA? O leiaf mae’n esgus perffaith i S4C ei hailddarlledu rhwng Dolig a’r Calan o bosibl.

A f’uchafbwyntiau personol i yn 2009? Mae sawl cyfres ffeithiol yn aros yn y cof, o luniau trawiadol Iolo yn Rwsia i straeon dirdynnol Cymry Cymraeg o Kenya i Ganada yn O Flaen dy Lygaid. Ond ymateb cymysg yw hi o ran ffuglen. Er bod giamocs Teulu yn rhyfeddol o boblogaidd, Caerdydd wedi aeddfedu a Blodau yn wledd i’r llygaid, does ’na’r un gyfres wedi llwyddo i lenwi gwagle nos Sul ers inni ganu’n iach i Con Passionate flwyddyn yn ôl.

Holi Hannah

Tri pheth sydd wedi hawlio’r penawdau’n ddiweddar. Lladron pen-ffordd San Steffan, ffars y ffliw moch, a Britain’s Got Talent. Ydy, mae sioe’r miliwnydd smýg Simon Cowell yn destun siarad rhyfeddol, a’r tabloids wedi dotio gyda chanwr ‘amatur’ nerfus o Ystradmynach nad yw mor amatur wedi’r cwbl ar ôl ymddangos yn y West End flynyddoedd yn ôl. Dwi ddim balchach. Ond dyna ni, efallai ’mod i’n cofio gormod o ragbrofion hunllefus yr Urdd ers talwm.

Nos Fawrth diwethaf, fodd bynnag, dois ar draws talent go iawn. Hannah Jones, colofnydd 36 oed y Western Mail. Roedd ei rhaglen, Fix my fat head (Prospect Cymru Wales), yn gyfuniad o ddogfen a dyddiadur fideo chwe mis i ganfod pam ei bod mor anobeithiol am golli pwysau. Hyn er gwaethaf blynyddoedd o ddeiet chwit-chwat, o Atkins for Life i lyfrau Slimming World a chrynoddisgiau’r hypnotydd Paul McKenna. Cyfaddefodd fod ganddi flys am basteiod siop fecws Greggs (“heaven and hell in four walls”) a phwdinau Efrog maint byngalo gyda chinio Sul ei mam. Toedd y ffaith fod Jonathan, ei lojar, yn coginio seigiau blasus i swper bob nos ddim help chwaith. Er iddi grïo sawl gwaith dros ei diffyg hyder a’i hewyllys anobeithiol, roedd ganddi’r ddawn a’r dewrder i chwerthin am ben ei sefyllfa. Yn dalp o gymeriad 20 stôn, fe ymchwiliodd i sawl triniaeth seicolegol ar gyfer gordewdra. Roedd rhai fel cyrsiau ‘Lighter Life’ yn annog pobl i fyw ar ryw ysgytlaeth arbennig yn lle pryd o fwyd call; eraill fel hypnotherapydd o Lundain (lle arall?) yn codi £375 yr awr i geisio datrys y broblem. G’lana chwerthin wnaeth Hannah wedi sesiwn ar y soffa. Dim ond sesiwn siarad gyda’r seicotherapydd Julia Buckroyd, a gredai fod gordewdra yn gyflwr seicolegol tebyg i anorecsia a bwlimia, oedd yn lled-lwyddiannus. Wn i ddim pa mor llwyddiannus, chwaith, wrth inni weld Hannah yn llenwi’i bol yng Ngŵyl Fwyd y Fenni tua’r diwedd.

Cafodd hynt a helynt Hannah Jones gryn dipyn o glod fel ‘rhaglen y dydd’ y Guardian a’r Radio Times ymhlith eraill. Dyna i chi dderyn prin - rhaglen o Gymru yn cael lle haeddiannol ar BBC Prydain gyfan. Efallai mai dyma ddechrau’r daith anobeithiol o gael mwy o ddoniau Cymreig ar y rhwydwaith, o’r 0.8% pitw presennol i 5% erbyn 2016. Eisoes, cyhoeddodd y BBC ei bwriad i symud mwy o gynyrchiadau poblogaidd y tu hwnt i goridor yr M25 – gyda Belffast yn gyfrifol am Panorama, Glasgow yn gorfod dioddef Anne Robinson a’r Weakest Link, a Chaerdydd yn creu Crimewatch a Casualty. Mewn geiriau eraill, cyfresi o Gymru nad oes wnelo ddiawl o ddim i’w wneud na’i ddweud am Gymru. Mwy o Hannah Jones y byd os gwelwch yn dda, nid sioe sebon wedi’i gosod mewn ’sbyty ym Mryste!

Wedi dweud hynny, dwi’n methu’n glir â deall pam fod BBC Cymru angen Casualty o gwbl o gofio bod y gorfforaeth eisoes wedi comisiynu cyfres ddrama newydd sbon o’r enw Crash! am bedwar meddyg ifanc ar ddechrau’u gyrfa mewn ysbyty dychmygol yng Nghaerdydd - wedi’i hysgrifennu gan Tony Jordan (Eastenders) a Rob Gittins (Pobol y Cwm, The Bill) a chriw o awduron ‘Cymreig’ (i gyfiawnhau galw’r gyfres yn Gymreig maen siŵr) - a gaiff ei darlledu ddiwedd 2009.

Gobeithio nad ‘gormod o bwdin’ meddygol fydd hi.