Ar dramp

Papur dwybunt Banc y Ddafad Ddu

Dylai cynulleidfa wledig, graidd, S4C fod ar ben eu digon. Rhwng Dai a Daloni yn dal i chwilio am y Fferm Ffactor, Russell a Bethan yn palu dros Gymru yn Byw yn yr Ardd, a Dudley yn hyrwyddo marchnadoedd fferm O’r Gât i’r Plât, mae ’na hen ddigon o flas y pridd ar y Sianel yn ddiweddar. Hyn oll, a’r ffaith fod Bro (Hel Straeon ar sbîd) yn ymweld ag ardal y Sioe Fawr bythefnos cyn y digwyddiad mawr ei hun. Ac roedd cyflwynwraig y rhaglen honno yn rhan o brosiect mawr y Sianel wythnos diwethaf hefyd. Bu Shân Cothi yn llywio awr o raglenni byw Y Porthmon bob noson o’r wythnos, wrth i Ifan Jones Evans (wyneb cyfarwydd Rasus a Mosgito) a’i braidd ddilyn ôl troed Dafydd Isaac o’r Mynydd Bach, Ceredigion - un o borthmyn olaf Cymru yn nhridegau’r ganrif ddiwethaf. Ac nid rhyw filltir neu ddwy dros bant a bryn, o na! Taith gerdded gan milltir o Fachynlleth i Aberhonddu. Tipyn o gambl, a hunllef posibl i’r trefnwyr wrth orfod taclo’r tywydd, tagfeydd yr unfed ganrif ar hugain, baich biwrocratiaeth adran amaeth y Cynulliad a llygaid barcud milfeddygon a’r RSPCA. Hyn oll heb gymorth Sakacaki 4x4 sgleiniog o Japan na threlar cwmni nid anenwog o Gorwen… o flaen camera, o leiaf!


Dyma fformat y rhaglenni nosweithiol yn fras. Cerddoriaeth agoriadol gan gyn-aelodau’r Cyrff a Catatonia a theitlau agoriadol art deco, trawiadol, yn dangos Ifan y porthmon a map o’r daith cyn ein harwain at y fythol fyrlymus Ms Cothi. Toedd hyd yn oed cae pêl-droed corsiog Bow Street na sgwâr gwlyb sopen Llanwrtyd ddim yn gallu lladd brwdfrydedd Shân Cothi. Yr unig dro y cafodd ei dal oedd wrth i wragedd fferm Tregaron barablu a thynnu’i ei sylw oddi ar y cloc a’r autocue! Cawsom flas ar ddigwyddiadau byw y noson, o arddangosfa hen geir i dreialon cŵn defaid a noson lawen, a John Meredith yn holi pobl am eu hatgofion o’r ‘drofars’. Yna, uchafbwyntiau siwrnai Ifan a’i gydymaith Erwyd Howells yn gynharach yn y dydd - a olygai groeso mawr gan blant ysgol lleol, paned a brechdan bacwn gan hen ferched ffeind, a throchfa braf yn yr afon i Nan a Cap y cŵn ffyddlon. Er, wn i ddim faint o groeso gafodd rai o’r defaid gwyllt a adawodd eu hôl ar sawl dreif a gardd chwaith!

Roedd hi’n bleser gweld rhannau newydd a dieithr o’n gwlad, fel unigeddau mawr yr Elenydd, a chlywed enwau llefydd fel Pont ar Gamddwr yn fiwsig i’r glust. Llongyfarchiadau i gwmnïau Telesgop a Mr Producer ar gyfres ddifyr ac uchelgeisiol dros ben, yn wyneb cryn gystadleuaeth o du Cwpan y Byd a’r nosweithiau clós. A braf gweld rhywfaint o wreiddioldeb yn perthyn i’r diwydiant teledu Cymraeg.