Tocio a throsleisio

Ydych chi’n ddigon hen i gofio’r sefyllfa chwerthinllyd honno yn y 1970au pan gafodd ffilm gowboi Shane ei throsleisio i’r Gymraeg ar HTV? Neu beth am Chateauvallon, fersiwn Ffrengig o Dallas a drosleisiwyd ar S4C ganol yr 1980au? Nac ydych? Ystyriwch eich hun yn uffernol o lwcus, felly. A gwae ni os caiff Jeremy Hunt, Gweinidog Diwylliant di-glem San Steffan, ei ffordd. Achos mae’r clown hwn wedi awgrymu defnyddio gwasanaeth botwm coch i gael trosleisiau Cymraeg ar raglenni Saesneg, er mwyn ceisio arbed arian ar y Sianel Gymraeg. A’n helpo. A bellach, mae Menna Richards wedi rhoi swadan arall i S4C trwy gyhoeddi y bydd y BBC Cymru-Wales yn gwario 17% yn llai ar raglenni teledu Cymraeg bob blwyddyn. Rydyn ni eisoes yn gwybod na fydd mwy o Mosgito i bobl ifanc, bod cyfres ddogfen glodwiw O Flaen dy Lygaid wedi cael y fwyell yn ogystal â’r rhaglen newyddion i ddysgwyr, Yr Wythnos. Pwy fydd yn ei chael hi nesaf felly? Ein rhaglenni Newyddion nosweithiol? Troi Bethan Rhys Roberts a Vaughan Roderick allan o’r Senedd gyda rhaglen wleidyddol CF99? Chwynnu Pobol y Cwm? Os felly, dechreuwch trwy gael gwared ar Yvonne wirion fel ysbïwraig Garry Monk. Mi fyddai’n braf meddwl bod yr elw sylweddol o werthu cynhyrchion BBC Wales dramor – fel Doctor Who a Merlin – yn mynd i goffrau Llandaf yn lle Llundain, er mwyn cynhyrchu rhagor o raglenni cartref. Ond tocio fu hanes rhaglenni Saesneg BBC Wales i Gymru hefyd, o 824 awr yn 2005 i 696 awr erbyn heddiw. Gwnewch yn fawr o gyfres bry-ar-y-wal Snowdonia 1890 sy’n cychwyn nos Lun nesa, felly. Cyn hir, dim ond Wales Today efo Garry Owen, teithiau cerdded Derek Tywydd ac X-Ray efo Mr a Mrs Owen fydd arlwy’r di-Gymraeg dlawd. Ac ailddarllediadau lu o’r gyfres gomedi waethaf erioed, High Hopes…

Mae Pen Talar wedi bod yn destun chwerthin am y rhesymau anghywir yn ddiweddar. Tydi cyfranwyr sgyrsfan fywiog Maes-e – sy’n anodd eu plesio ar y gorau – heb eu hargyhoeddi’n llwyr, gan sylwi ar fanion fel soseri lloeren ar dai ym mhenodau’r 1960au, er enghraifft. Mae llawer o’m cyfoedion wedi cyfeirio at y cam-gastio yng ngolygfeydd Aber, pan oedd Defi (Richard Harrington) yn edrych mor hen â’i ddarlithwraig – ac yn edrych yn iau erbyn y bennod diweddar adeg Streic y Glowyr. Roedd llawer yn cytuno y byddai'n ddoethach defnyddio Sion Ifan am bennod arall. Er gwaetha’r mân frychau, mae safon yr actio a’r sinematograffi yn dal ei dir yn wyneb cryn gystadleuaeth gan fawrion y sianeli Saesneg, o David Tennant ar BBC1, David Morrisey ar Sky1 a drama gyfnod fawr ITV.

Bwrw hen wragedd a ffyn (golff)

Dwi mewn perig o swnio fel gwleidydd, a thorri fy ngair. Ar ôl tynghedu’r wythnos diwethaf na fyddwn i’n cymryd dim sylw o’r digwyddiad mawr yn Celtic Manor… mi drois i wylio a gwrando ar y digwyddiad mawr yn Celtic Manor. Beiwch yr holl sylw a roddwyd i’r twrnamaint pedwar diwrnod. Doedd dim modd troi’r teledu neu’r radio ymlaen neu agor y papurau newydd heb weld hanes timoedd Monty a Corey Pavin. Ond bu bron i’r cyfan gael ei gofio am y rhesymau anghywir, wrth i’r cwrs £125 miliwn yn Nyffryn Gwy droi’n llyn hwyaid enfawr yng Nghwmrhydychwados. Ac roedd peryg i raglen uchafbwyntiau Cwpan Ryder 2010 ar S4C fod yn debycach i ragolygon tywydd estynedig. Os oedd Cymru yn dioddef o’r hen, hen ystrydeb fel gwlad y glaw, mae’r byd i gyd yn meddwl hynny nawr! Chwarae teg, mi wnaeth Gareth Roberts ei orau glas o gofio mai prin dwy awr o chwarae a gafwyd cyn iddi dywyllu nos Wener. Tra’r oedd Dewi Pws yn cadw reiat rownd y cwrs a Llinos Lee yn rhestru ystadegau, roedd Rhodri Ogwen fel petai’n cyflwyno’i raglen radio Blas ar y bocs wrth slochian siampen efo Max Boyce a Shane Williams a rhannu sgod a sglods efo’r tenor Rhys Meirion. Daeth ar draws rhagor o enwau cyfarwydd mewn sefyllfaoedd go anghyfarwydd - fel y cyn-chwaraewr rygbi Huw Harries yn gweithio ar stondin fferyllfa, a Gethin Jones yn rhinwedd ei swydd od fel Llysgennad y Celtic Manor. O leiaf dyna un ffordd o sicrhau suite iddo fo a Kath. A chafodd sgwrs a rownd sydyn efo Elfed Roberts, a ddywedodd bod y Cwpan Ryder yn defnyddio’r un cwmni pebyll â’r Brifwyl. ’Sgwn i a roddodd air o gyngor i Syr Terry Matthews ynglŷn â threfnu homar o ddigwyddiad ar dir lleidiog? Gyda llaw, gair bach o glod i adran graffeg y Sianel am greu logo arbennig o botio’r bel ar gefndir gwyrdd. A llongyfarchiadau iddynt am ennill y blaen ar raglen uchafbwyntiau BBC2 o ryw awr a hanner!

Dwi’n sgit am seremonïau agoriadol ac fe wnaeth India sioe wych ohoni, wrth i’r 19fed Gemau’r Gymanwlad agor yn swyddogol ddydd Sul. Fel arfer, roedd Huw Edwards a chriw’r BBC yno i ddarlledu’r sioe liwgar a oedd yn cynnwys tân gwyllt, gorymdaith fysus a cheir Ambassador, dawnswyr Bollywood ac arddangosfa ioga fawr. Ie. Pwy feddylia bod ioga mor ddiddorol? Tipyn mwy diddorol na chael Katherine Jenkins i ganu eto fyth yn seremoni agoriadol Cwpan Ryder.

Y cythrel cystadlu

Torf Celtic Manor ym mochel

Na, sori, ymddiheuriadau. Dwi’n methu’n lan â malio bod trydydd digwyddiad chwaraeon mwyaf poblogaidd y byd wedi cyrraedd Cymru’r wythnos hon. Er gwaethaf holl ymdrechion y cyfryngau Cymreig, dwi ddim yn rhannu diddordeb Chris Corcorcan ac Eddie Butler ar BBC Wales, Rhodri Ogwen ar Radio Cymru na chyflwynwyr niferus Golffio: Cwpan Ryder. Mae’r ffaith bod tocynnau undydd yn costio dros ganpunt, mai hongliad o westy Strangeways-aidd

uwchlaw’r M4 yw cartre’r gystadleuaeth, a bod disgwyl i’r Americanwyr fopio efo Casnewydd, yn ychwanegu at fy nifaterwch. Mae Gemau’r Gymanwlad yn fater arall, felly gobeithio y clywn ni gymaint os nad mwy o hanes ein hathletwyr yn India - ar y podiwm medalau i gyfeiliant ‘Hen Wlad Fy Nhadau’ hynny yw, nid cwynion am lety nad yw’n cyrraedd safon pum seren. Mi fyddai’n rheitiach i’r Saeson gau eu cegau hefyd, gan y bydd llygaid y byd ar drefniadau llety, cludiant a diogelwch Llundain fawr ymhen dwy flynedd.

Non Evans o'r Hendy - cyflwynydd a reslar tim Cymru yn Delhi

Ro’n i’n meddwl mai rhyw fath o gyrri oedd ‘Burpees’ pan glywais sylwebwyr 10 Jonathan yn yngan y gair dieithr hwnnw’n ddiweddar. O’r diwedd, gwnes ymdrech i wylio’r ornest wythnosol hon - rhyw fath o Fferm Ffactor i fabolgampwyr, gyda Jonathan Davies a Non Evans yn chwarae rhannau Dai Jones a Daloni Metcalfe. Ydy, mae hi mor wreiddiol â hynna. Nos Iau ddiwethaf, y merched oedd yn ceisio ymgiprys am le yn y rownd derfynol ar ynys Tenerife, trwy gystadlu yn erbyn ei gilydd mewn ras feicio, neidio dros y clwydi ac ie - gwneud y burpees, rhyw gyfuniad od o gyrcydu, cicio a neidio. Roedd Ms Chwaraeon S4C, Sarra Elgan, yn gwneud ei gorau glas i ddangos diddordeb wrth hwpo’r meic dan drwynau’r cystadleuwyr chwyslyd, ac Alun Wyn Bevan yn hollol i’r gwrthwyneb gyda’i ymadroddion lliwgar fel “mae’n glawio golie” a “dim ’whare!” Ond dyna ni, mi fuasai’r cyn-sylwebydd rygbi a’r dewin geiriau ar dân dros tipitt hyd yn oed.

Un o ynysoedd Sbaen oedd cyrchfan rhaglen olaf Tocyn Penwythnos hefyd. Mam a’i mab ifanc o Bontypridd gafodd y fargen orau o blith holl westeion y gyfres, wrth bobi dan haul braf Palma, prifddinas Mallorca. Mi wnes wir fwynhau’r gyfres hon, ac roedd ambell ddinas yn fwy llwyddiannus na’r llall - cymharer ymateb brwdfrydig y cwpl o Fethesda i atyniadau Lerpwl ag wyneb tîn dau o Lanfrothen yn Glasgow. Yr unig fan gwan oedd y tueddiad saff o anfon Aled Sam i hel amgueddfeydd ac eglwysi cadeiriol, ac Alex Jones ar drip siopa. Beth am osod tasgau hollol newydd a gwahanol iddynt y tro nesaf - a chymryd y bydd yna dro nesaf, nawr bod un o’r cyflwynwyr wedi mudo i soffa gyfforddus The One Show.