Mae’n fis Ionawr
diflas, y bil treth swmpus yn ddyledus cyn diwedd y mis, ac anghydfod
cerddorion Cymraeg v BBC Llundain yn gyfle perffaith i elynion yr iaith fwrw’u
llid yn y wasg a’r cyfryngau Seisnig, fel rhaglen ffonio-a-ffraeo Jeremy
Vine ar Radio 2. Diolch i’r drefn am wên gynnes yr actores Sidse Babet
Knudsen i lonni’r galon bob nos Sadwrn ar BBC Four. Ydy, mae ail gyfres o’r
ddrama orwych Borgen am brif weinidog Denmarc sy’n ceisio sicrhau
cydbwysedd rhwng ei llywodraeth glymblaid a’i haelwyd fregus, yn ôl. Un arall
sy’n codi’r ysbryd ydi S4C, sy’n ein difetha’n rhacs gyda danteithion newydd ar
hyn o bryd. Daeth Dim Byd yn ôl gyda chwarter awr o sgetshis-seren-wib
wedi’u seilio sianeli lloeren Cymraeg dychmygol. O’r maes adloniant (Pantomeim
Ffermwyr Hiliol) i’r celfyddydau (Gwneud Pethe; Dim Barn; Colli Pethe) a
henebion (Creiriau’r Cymry; Taclau Taid; Pres Datyn), mae ’na gomedi geiriol
hollol unigryw Gymraeg yma, ac roedd y sianel ddrama (Terry Huws PI; Oh! no
J.O) yn cynnwys hen glipiau swreal o’r actor JO Roberts ifanc yn pledu
bwledi fel petai Quentin Tarantino wedi cyfarwyddo drama antur ym Menllech.
Rhaglenni i’w gwylio drosodd a throsodd yw’r rhain, felly da chi recordiwch nhw
i ddotio a chwerthin ar berlau geiriol a golygfeydd gwirion bost fel cymeriad
mewn lycra pinc yn gwibio ar draws Maes Caernarfon.
Ar ôl mwynhau hiwmor
sardonig Sam ar y Sgrîn (“Es-Ffôr-See it again and again and again” mewn
ymateb i gŵyn am ailddarllediadau’r Dolig) nos Wener, tro comedïwyr Gig-l oedd
hi i ddiddanu’r genedl. Daeth cyfres boblogaidd Live at the Apollo y BBC
i’r cof, ond gyda chwarter - os hynny hefyd - o gynulleidfa yn sinema
Crosshands. O leiaf roedden nhw’n g’lana chwerthin, rhai mewn cymaint o sterics
nes ’mod i’n poeni am eu hiechyd nhw. I fod yn deg, roedd hon yn well na’r
disgwyl, yn enwedig perfformiad bywiog Steffan Alun wrth iddo refru am bla o
nwyddau Jac yr Undeb yn y siopau’r llynedd. Gwahoddwyd aelod dewr neu feddw o’r
gynulleidfa i fachu’r meic hefyd, fel Alun Saunders a dynnodd blewyn o drwyn
perchnogion siopau digywilydd a Chymry Cymraeg SWNLLYD Pontcanna. Ar ôl hanner
awr o wynebau newydd, hen lawiau clybiau Llundain sy’n perfformio’n Gymraeg am
y tro cyntaf ers cantoedd, mae’n hawdd deall brwdfrydedd y cyflwynydd Frank
Honeybone am fywiogrwydd y sin yng Nghymru ar hyn o bryd. A chladdu hunllefau Jocars
a Da ’di Dil ’de am byth.
Ar ôl rhefru yng ngholofn olaf 2012 am
ddiffyg rhaglenni cerddoriaeth roc a phop Cymraeg, dyma’r Sianel yn cyflwyno
Calennig yn Y Stiwdio Gefn bob nos Fawrth. Anghofiwch am y ffaith eu bod
nhw’n rhannu stiwdio Heno nos Wener (Tinopolis ydi’r cynhyrchwyr
wedi’r cwbl) a’r gymhariaeth amlwg â sioe Jools Holland, mae’n gyfres
syml ddiffwdan sy’n canolbwyntio ar y gân a sgwrs sydyn rhwng y dihafal Lisa
Gwilym a’r cantorion ar dri llwyfan.
